• Door naar de hoofd inhoud

Tom Beek

Home of the brave

  • Blog
  • Agenda
  • Muziek
    • Shop
    • Download
  • Diensten
  • Nieuwsbrief
  • Contact

miles davis

‘Kind of Blue’ en de opmaat naar de beste jazzplaat aller tijden

18 oktober 2017

Wat ging er vooraf aan Kind of Blue, het bekendste jazz album aller tijden?

Iedere jazzliefhebber herkent meteen het abstracte intro en het touché van Bill Evans. Of is dit een pianoconcert van Ravel? Wanneer de fluwelen contrabas van Paul Chambers zich steeds nadrukkelijker in het gesprek mengt, breekt het klankbeeld nog verder open. Daar is het basthema, daar zijn de akkoorden en het ride cymbal van Jimmy Cobb. Je voelt meteen: de muziek ademt. Slechts enkele seconden heeft de ritmesectie nodig om het meesterwerk op te zetten dat Kind of Blue heet.

Hoopvolle klanken die bij elke maat nieuwsgierig maken naar de volgende. Een reis in de tijd. De ultieme soundtrack van miljoenen liefhebbers. Het perfecte jazzalbum.

De sound van het muzikale spanningsveld in 1959, waarin de volwassen geworden stijlen hardbop en cooljazz meer en meer gezelschap krijgen van freejazz. Het antwoord van Miles Davis op de tijdgeest zou nooit meer weg te denken zijn uit de muziekgeschiedenis.

Modale, ruimtelijke klanken die ademen en swingen tegelijk. Minimalistische aquarellen die iedereen kon volgen. En dat alles doorspekt met blues en virtuositeit, de essentie van jazz. Als luisteraar zijn we getuige van een ongekend spannende ontdekkingsreis: zes muzikale pioniers die kraakhelder, krachtig en nagenoeg onvoorbereid improviseren.

Miles

Een belangrijke factor in de totstandkoming van dit meesterwerk was de rol die Miles hierin speelde als bandleider. Hij was gewoon de juiste man op de juiste plaats, op het juiste moment. Zoals zo váák, bleek later. Hoe alle gebeurtenissen uiteindelijk leidde naar Kind of Blue, dat is erg interessant.

Reeds vroeg in zijn carrière was Miles een gevleugelde naam, een stijlicoon. Met zijn vibratoloze, lepe spel, zijn diepe trompetgeluid, zijn ingetogen voorkomen en zijn strakke Brooks Brothers pakken. Later kwam daar de hese stem nog bij.

Miles’ spel is ook universeel en krachtig in zijn eenvoud. Zijn solo’s zijn voor iedereen te volgen.

Dat hij in de jaren veertig nog met de grote Charlie Parker speelde was een voorbode: het was Miles zélf die een bijzonder goede neus ontwikkelde voor jonge, talentvolle jazzmusici die eruit sprongen. Hij zette ook geen volgzame ja-knikkers naast elkaar in de band. Integendeel.

Bandleider

Miles zette zichzelf begin jaren vijftig als artiest en bandleider op de kaart met de platen Birth of the Cool, Walkin’ en Bags’ Groove. In 1955 richtte hij zijn beroemde eerste kwintet op met John Coltrane, Red Garland, Paul Chambers en Philly Joe Jones.

Iets later maakte hij de overstap van Prestige naar Columbia. Het grote internationale platenlabel en Miles waren aan elkaar gewaagd; ze daagden elkaar uit.

De samenwerking met arrangeur Gil Evans bijvoorbeeld. Voor Sketches of Spain orkestreerde hij niet alleen Spaanse muziek maar ook jazz op een klassieke manier, met abstracte harmonieën. Een wonderschone combinatie met de ijle trompet van Miles als solist. Gedurfd en succesvol.

Sextet

Met de toevoeging van de ongelooflijke Cannonball Adderley aan het kwintet voerde Miles de muzikale spanning nóg verder op. Een techniek die hij later nog vaak zou toepassen als bandleider. Coltrane en Cannonball wilden niet voor elkaar onderdoen en soleerden de pannen van het dak. Het leverde nog twee fenomenale albums op: Live at the Plaza en Milestones .

Toen Miles opdracht kreeg om de filmmuziek te maken bij Ascenseur pour l’échafaud, moest hij de studio in zonder vooraf te kunnen repeteren. Hij schreef wat schetsen op. Het resultaat van de opnamen uit december 1957 was prachtige, verstilde muziek. De eenzaam gespeelde trompetpartijen hadden een melancholie, die perfect paste bij de tragische avonturen van Julliette Gréco in de film noir.

“Kind of Blue captures the spirit of discovery” – Herbie Hancock

Kind of Blue

Met al deze ervaringen nog in zijn geheugen, besteeg Miles in het voorjaar van 1959 de 30th Street Studio. The Church, een voormalige kerk, met grote, hoge ruimtes en een fenomenale akoestiek die veel voor klassieke opnamen werd gebruikt.

Deze groep van extreem getalenteerde musici — uitgebreid met pianist Wynton Kelly op Freddie the Freeloader — nam onder Miles’ leiding met vrijwel allemaal first takers in enkele uren het meesterwerk Kind of Blue op.

De rest is geschiedenis.

29 Shares
Share18
Tweet10
Pin
Share1

Tags: Bill Evans, Cannonball Adderley, Charlie Parker, columbia, cooljazz, Gil Evans, hardbop, herbie hancock, Jimmy Cobb, John Coltrane, miles davis, Paul Chambers, Philly Joe Jones, Red Garland, Wynton Kelly

Beelden van Miles Davis’ live improvisatie bij ‘Ascenseur pour l’Echafaud’

2 oktober 2016

Ascenseur pour l’échafaud uit 1958 is misschien wel de mooiste combinatie ooit gemaakt van film noir en jazz.

In het Parijs van de jaren vijftig bedenkt de mooie Florence een plan om haar rijke man te vermoorden.

Kort samengevat dan. Maar het gaat erom hoe leeg en hartverscheurend het wordt verteld.

In het etmaal dat daarop volgt, spelen zich zeldzaam mooi gefilmde momenten af, die het midden houden tussen suspense en een klassieke tragedie. Deze eenzame, romantische setting vormt de perfecte match met het minimale, bloedstollende trompetspel van Miles Davis.

Op YouTube vond ik beelden waar Miles de sublieme soundtrack live inspeelt (beeld en geluid lopen helaas niet synchroon). Hij nam de muziek in twee dagen op, samen met de Franse jazzmuzikanten Barney Wilen, René Urtreger, Pierre Michelot en de Amerikaan Kenny Clarke (die destijds in Parijs woonde). Dit moet je zien.

Lift to the Scaffold bleek de aanzet voor de Nouvelle Vague, een nieuwe stroming. Voor zowel hoofdrolspeelster Jeanne Moreau als regisseur Louis Malle was het de start van een prachtige carriere.

48 Shares
Share48
Tweet
Pin
Share

Tags: 1958, Ascenseur pour l'échafaud, film, film noir, jazz, Jeanne Moreau, Lift to the Scaffold, Louis Malle, miles davis, Nouvelle Vague, parijs, soundtrack

De jazz-evolutie volgens Jasper Blom

16 januari 2015

Jasper Blom is een even bescheiden als geniale saxofonist. Origineel en virtuoos, één van de weinigen de continu de diepte opzoekt, het avontuur, het onbekende. Eén van mijn helden.

Een jonge jazzprofessor die je graag ziet experimenteren, vol vuur, frisse ideëen en interessante vondsten. Met zijn eigen kwartet, in groepen zoals Ensemble a l’improviste (met Joris Roelofs), Tripod (met zangeres Francien van Tuinen), David Kweksilber Big Band en Identikit van Marzio Scholten. Hij geeft hoofdvakles aan het vermaarde Conservatorium van Amsterdam en leidt wekelijks de sessies in het Bimhuis.

Het moderne jazzidioom kent hij binnenstebuiten. Tegelijk staat hij met beide benen in de vrije jazzscene. Tientallen jongere saxofonisten — waaronder ikzelf — gingen ooit bij hem in de leer.

In de luwte bouwt de tenorist aan zijn levenswerk: tien albums met zijn kwartet. Het vierde album is nu klaar. Een interview. [Lees meer…] overDe jazz-evolutie volgens Jasper Blom

357 Shares
Share344
Tweet
Pin
Share13

Tags: Bimhuis, Bob Brookmeyer, Charlie Parker, D'Angelo, Dave Liebman, David Kweksilber, Francien van Tuinen, Frans van der Hoeven, hank mobley, Jasper Blom, Jesse van Ruller, John Coltrane, Martijn Vink, Marzio Scholten, miles davis, sonny rollins

Het best bewaarde geheim van de jazz

31 december 2013

Het best bewaarde geheim van de jazz woont in België en heet Bert Joris. Hij speelt fabelachtig trompet. Hij combineert voorbeeldige chops met een volwassen smaak, speels intellect en gut feeling.

Een muzikant van zeldzame klasse. Joris laat grenzen vervagen tussen wat nu jazz en klassieke muziek zou zijn, wat nu geïmproviseerd of gecomponeerd. Hij is even bescheiden als visionair. Het is mij een raadsel waarom zo weinig mensen hem kennen.

“Ik benader mijn geluid als een zangstem. Mijn trompet klinkt warm, als een bugel. Het is meer spreken dan roepen.”

Hoe ziet hij muziek? Jazz is voor hem als een taal.

“De vraag naar de definitie van jazz is een van de moeilijkste die je me kunt stellen. Je vraagt toch ook niet ‘Wat is Frans?’ of ‘Wat is Engels?’ Jazz is een taal in beweging.”

bjo bert jorisZijn composities en arrangementen zijn als een gerecht van een topchef: uitgebalanceerd — vooral als hij zelf ook dirigeert — en dragen alle elementen in zich voor muziekliefhebbers die op zoek zijn naar verfijning, avontuur en nuance.

Bert Joris (1957) maakte prachtige albums met onder andere het Brussels Jazz Orchestra (BJO), Joe Lovano, Enrico Pieranunzi, Hein van de Geyn en Philip Catherine.

Eén van mijn favoriete albums is Brussels Jazz Orchestra plays the music of Bert Joris. Bert Joris is ook Maestro Honoris Causa van het Koninklijk Conservatorium in Antwerpen. In 2012 deed hij een aantal concerten met Tutu Puoane en DeFilharmonie (Royal Flemish Philharmonic).

“Vroeger was de trompet mijn vijand. Ze verhinderde me om te spelen wat ik wou spelen. Het is nog altijd een harde tante. “

Hij speelt met diepte en met vuur, met zachtheid en lichtheid tegelijk. Joris is een verrassend virtuoos, maar niet eentje die ermee te koop loopt. Eerder een natuurlijke speler. Hij dringt door tot de kern van melodie, harmonie en ritme.

Componeren in een boom

“Ik vertrek van een idee, of iets dat me intrigeert. Gaandeweg ontwikkelt zich dat tot een compositie. Soms gaat daar een hele tijd over, soms zelfs jaren. “

De Vlaamse tv-zender Canvas zond onlangs de documentaire ‘A song is born’ uit van Steven Somers, waarin Joris wordt gevolgd in zijn creatieve proces.

In zijn eigen tuin, meditatief zittend in een boom op vijf meter hoogte, speelt en bedenkt Bert Joris zijn muziek. Zo komen nieuwe liedjes tot stand.

MILES

Joris wordt vaak vergeleken met Miles Davis. Maar dat neemt hij zelf niet zo serieus. Natuurlijk is hij een groot fan van Davis.

“Wat zo mooi is aan de muziek van Miles, is dat het heel transparant is. Hij is bijzonder communicatief. De zinnen die hij speelt op trompet zijn universeel en begrijpelijk, ook voor een leek.”

Bert Joris is a league of his own. Zuiver, speels en lyrisch. Een muzikant van wereldformaat. Sommige geheimen zijn er nu eenmaal om ontdekt te worden.

409 Shares
Share406
Tweet
Pin
Share3

Tags: Bert Joris, Brussels Jazz Orchestra, Het best bewaarde geheim van de jazz, miles davis, Steven Somers, Tutu Puoane

Wayne Shorter forever!

1 september 2013

[Lees meer…] overWayne Shorter forever!

339 Shares
Share339
Tweet
Pin
Share

Tags: Art Blakey, Benny Golson, Brian Blade, Clark Terry, Danilo Perez, jimmy heath, John Patitucci, miles davis, wayne shorter, weather report

  • Go to page 1
  • Go to page 2
  • Go to Next Page »
© 2005-2019 Tom Beek | saxofonist, tekstschrijver, consultant | +31655167321 | post@tombeek.nl
KvK Utrecht 30208472 | Teksten: Creative Commons BY-NC-ND | Privacy