Het raadsel van Sviatoslav Richter

Stel de vraag eens aan experts: wie is de allergrootste klassieke pianist van de vorige eeuw? Over mensen als Gould, Michelangeli, Horowitz en Rubinstein zijn de meningen verdeeld. Maar op ieder lijstje staat de naam Sviatoslav Richter. Een briljant, stoïcijns en onberekenbaar artiest die elk publiek in vervoering bracht.

De Oekraïner stond bekend om zijn adaptieve aanpak: hij paste zijn stijl steeds zodanig aan, dat de compositie optimaal tot zijn recht kwam. Een filosofie die hem niet altijd in dank werd afgenomen. Repertoire dat anderen beter beheersten dan hij, liet hij liever links liggen. Lesgeven deed hij niet, want hij was “zelf nog een leerling”.

In de jaren tachtig reisde hij zes maanden door Siberië — met zijn eigen piano, die hij zelf stemde — om concerten te geven, in kleine kerken en gemeentehuizen, vaak voor niets. Voor veel inwoners was het de allereerste keer in hun leven dat ze een klassiek optreden meemaakten. Het publiek droeg hem (soms letterlijk) op handen.

Richter was een visionair met een ongekend breed repertoire en een neus voor onbekend werk, zoals de pianosonates van Haydn. Ook was hij ondoorgrondelijk. Zijn gedrag zat vol tegenstellingen. Bewonderaars liet hij achter in raadsels.

In de documentaire L’insoumis (het raadsel) van Bruno Monsaingeon is Richter zelf aan het woord. Over zijn levensloop, zijn reizen en zijn enorme geheugen. Natuurlijk horen we zijn fabelachtige spel.

Geniet van het ‘raadsel’ van Richter, hieronder in zeven delen van elf minuten. Een prachtig portret.

Wie méér wil weten, check ook de zeer informatieve website over Richter van Paul Geffen:

tom beek (c) hans reitzema

Tom Beek, saxofonist, tekstschrijver, webdesigner en fotograaf. Onregelmatig op Twitter en Instagram. Eindredacteur Jazz Bulletin. Nerd/helpdesk/detective. Gek op jazz, koffie en camera's. Ruikt aan boeken.

0 gedachten over “Het raadsel van Sviatoslav Richter”

  1. Een uniek musicus, die altijd, zelfs in de donkerste dagen van Stalinisme, moedig zijn eigen gang ging. Een schat aan opnames heeft hij achtergelaten (eerlijk is eerlijk: niet alles van hetzelfde niveau). Zijn schitterende Schubert D 960 (zie je andere blog) en het 2e Rachmaninoff concert zullen mij echter levenslang begeleiden.

    Beantwoorden
  2. Muzikanten – en zeker klassieke pianisten – waarover de meningen verdeeld zijn: ik hou er wel van. Richter is voor mij zeker Beyond Category en toch gaat mijn voorkeur uit naar hen die Bach of Mozart een eigen touch kunnen geven. Vaak zijn dit vrouwen: Uchida, Tureck, Angerek. Ik ontdekte Richter 12 jaar geleden toen ik vakantie hield in een theehuis vol met oude LPs en een platenspeler. Het slechte weer zorgde voor enkele onvergetelijke muzikale ervaringen. Ik vormde er o.a. mijn mening over Richter.

    Beantwoorden

Plaats een reactie