'De zwaan' voor solo saxofoon

Tijdens de theatervoorstelling met Cor Bakker en Mike Boddé speel ik De Zwaan in een eigen arrangement voor solo saxofoon.

Le cygne van de Franse componist Camille Saint-Saëns komt uit Le Carnaval des Animaux (1886) en is het enige deel dat als compositie enigszins op zichzelf staat. De overige delen mochten van de componist zelfs niet ‘los’ worden uitgevoerd.

Saint-Saëns schreef het werk voor cello en piano. De melodie is fantastisch, lyrisch, gedragen en verhalend. Over de hemeltergend mooie live-versie van Yo Yo Ma blogde ik eerder. Zo inspirerend.

A capella

De cello ligt qua bereik, timbre en expressie erg dicht bij de tenorsaxofoon. Genoeg redenen voor mij om het te spelen. Dat deed ik, tijdens mijn C’est le Tom qui fait la musique-concert in 2010, met pianist Marcus Olgers.

Dit voorjaar was het mijn solostuk in de theatervoorstelling Cor Bakker ontvangt.. Mike Boddé, halverwege de tweede set. Ik speelde het à capella, elke keer een beetje anders. Onze geweldige geluidsman Arjan Arwert maakte — zonder dat ik het wist — opnames van een aantal avonden. Zojuist vond ik een versie die is opgenomen in Enschede, ergens in februari 2014. Na afloop dacht ik: die zwaan ging op het eind dood. Gelukkig kan dat in de muziek, zonder dat er echte dieren hoeven te sneuvelen.

Ballet

De metafoor ‘stervende zwaan’ komt voort uit het gedicht The Dying Swan uit ongeveer 1843 van de Britse dichter Tennyson. In 1905 voerde prima ballerina Anna Pavlova voor het eerst een nieuw solo-ballet uit (van choreograaf Mikhail Fokine) op de muziek van Saint-Saëns. Deze uitvoering werd wereldberoemd. De zwaan wordt hierin afgebeeld als gewond, stervend. De worsteling van de zwaan wordt daarna meestal wat ruimer geïnterpreteerd, meer als in ‘vechtend tegen de ouderdom’. Enfin, of dit allemaal enige invloed heeft gehad op mijn uitvoering, weet ik niet… Maar dan ken je de historie. Ik hoor graag wat je ervan vindt!

tom beek (c) hans reitzema

Tom Beek, saxofonist, webdesigner, fotograaf en tekstschrijver. Onregelmatig op Twitter en Instagram. Eindredacteur Jazz Bulletin.

Plaats een reactie