De liedjes van Harry Bannink: schatkamer van de Nederlandse muziek

Ik weet niet hoe het met u zit, maar ik ben er groot mee geworden: De Stratemakeropzeeshow, J.J. De Bom voorheen De Kindervriend, De Film van Ome Willem.

Die programma’s zitten vol met composities van Harry Bannink. Zijn muziek is briljant eenvoudig, fantasierijk, vol mensenkennis, verrassingen en zelfspot.

Bannink kon met muziek wat Annie M.G. Schmidt kon met de Nederlandse taal. Daarom waren ze ook zo goed samen, denk ik.

Schmidt creëerde een wereld waarin ik graag was als kind — en nog steeds graag ben. Waarin otters op de fiets gaan, waarin koningen ook maar mensen zijn, waarin beren met de tram reizen en waarin grotemensendingen stom zijn.

Bannink begréép dat. Dat hoor je gewoon.

Het werk van Bannink verraadt een unieke muzikale handigheid, die hem in staat stelde liedjes en melodietjes te bedenken met een volstrekt natuurlijke muzikale vorm en logica, met taalkundige hoogstandjes, humor en impact.

Hij was een echte toonzetter. Teksten voorzag hij van vorm, melodie en metrum.
Had je eenmaal gehoord, dan kon je het daarna nooit meer anders horen dan zoals Bannink het had gecomponeerd.

In zijn liedjes krijgen gevoelens een stem, hebben teksten ineens vleugels en heeft Nederland iets om lekker hard mee te zingen. Wijsjes die blijven hangen. En ze zitten verdomd goed in elkaar.

Vanaf het eind van de oorlog maakte hij Bannink eindeloze kilometers als begeleider en componist.

Zijn werk kwam tot bloei in de jaren zestig en zeventig, die worden gezien als de gouden tijd van het Nederlandse kleinkunst.

Een briljante generatie, waarvan Sonneveld, Paul van Vliet, Shaffy en Toon Hermans mijn favorieten waren.

Bannink schreef in zijn leven meer dan 3000 liedjes en is daarmee misschien wel de muzikale grondlegger van dit wat onderbelichte Nederlandse genre.

Vol van invloeden uit het amusementstheater, variété, jazz en salonmuziek, van Franse chansons en klassieke melodieën.

Kunststukjes van de Nederlandse taal, vol vaderlands leed, met op zijn tijd een knipoog. Wat een schatkamer.

Aangenaam verrast was ik door het album Harry Bannink Zingt, een album waarop de zojuist gepensioneerde Bannink zelf zijn liedjes zingt. Ja, je leest het goed. Ik geloofde het eerst ook niet.

Het is een geweldig album. Henny Vrienten produceerde het. Met veel gevoel voor detail, met liefde voor de liedjes en de arrangementen.

Vooral Wat voor weer zou het zijn in Den Haag? is voor mij een schitterend hoogtepunt.

Misschien wel, omdat het laat zien wat een briljante, toegewijde liedjesschrijver Bannink was. Zacht en precies, zingt hij het nummer met het goede gevoel. Niet overdreven, niet onderdrukt. Als een opa die tevreden kijkt naar zijn spelende kleinkinderen en zeggen wil: ik heb het goed gedaan.

En zo is het. Dankjewel Harry Bannink, dat we nog lang mogen genieten van je fantastische muziek.

tom beek (c) hans reitzema

Tom Beek, saxofonist, webdesigner, fotograaf en tekstschrijver. Onregelmatig op Twitter en Instagram. Eindredacteur Jazz Bulletin.

5 gedachten over “De liedjes van Harry Bannink: schatkamer van de Nederlandse muziek”

  1. Mooi zo’n eerbetoon aan iemand die zowel jouw als mijn jeugd mede kleur en vorm heeft gegeven. Pas als iemand het opschrijft heb je even weer het tijd om er bij stil te staan.

    Beantwoorden
  2. Tom, waar vrijwel alle landen van Europa een eigen volksmuziekcultuur hebben, heeft Nederland Harry Bannink, of je moet “Kortjakje” of “Komt, vrienden, in het ronden, ” nog willen meerekenen…
    Generaties zijn groot geworden met de briljante liedjes van Ja Zuster Nee Zuster, ook toen de serie allang van de Ampex banden gewist was en dus nooit meer op tv kon komen. Je noemt de serie niet, maar ik weet zeker dat je de liedjes kent. Wat Harry Bannink schreef is deel geworden van onze liedcultuur nog vóór Boudewijn de Groot en Doe Maar de fakkel overnamen.
    Ik heb Harry Bannink één keer wat langer mogen ontmoeten. Ik werkte voor de Concertzender (toen nog gevestigd boven de toenmalige IJsbreker aan de Weesperzijde in Amsterdam), en hij maakte een korte serie over zijn favoriete componist: Federico Mompou. Het was totaal verrukt van de briljante eenvoud van diens muziek – gek is dat niet.
    Ik voelde me enorm vereerd te mogen werken met de man die bij mij als kind de liefde voor muziek deed opbloeien: niet Mozart, niet The Beatles, maar Harry Bannink. Tot m’n eigen verrassing moest ik i 1999 huilen toen ik hoorde dat hij was overleden.
    Opeens besefte ik dat Nederland een van zijn allergrootste componisten had verloren. Een veel te bescheiden en hartverwarmend lieve man. Wat fijn dat je deze herinneringen even bij me naar boven haalde.

    Beantwoorden
  3. Ik draai nog regelmatig de Jip en Janneke CD die ik als kind op en elpee had. Op de B kant de musical Fluitje van een cent. Echt zulke geweldige muziek, zou dat heel graag nog eens uitvoeren…

    Beantwoorden
  4. Dankzij Gijs Groenteman ben ik weer groot fan! Jammer dat de cd Harry Bannink zingt niet meer te verkrijgen is. Dank voor deze oplossing!

    Beantwoorden

Plaats een reactie